DISUSUN UNTUK MEMENUHI TUGAS KELOMPOK
MATA KULIAH FARMAKOLOGI
MARET 2016
a, aa
|
= ana
|
= tiap-tiap
|
abs.febr
|
= abssente febre
|
= pada waktu tidak demam
|
a.c.
|
= ante coenam
|
= sebelum makan
|
accur.
|
= accurate
|
= saksama
|
accur.iss
|
= accuratisime
|
= sangat saksama
|
ad chart.cer.
|
= ad chartam ceratam
|
= dalam kertas berlilin
|
ad chart.perg.
|
= ad cahrtam pergameneam
|
= dalam kertas perkamen
|
add.
|
= adde
|
= tambahkan
|
ad 2 vic.
|
= ad duas vices
|
= dalam dua kali
|
ad grat. sap.
|
= ad gratum saporem
|
= sampai ada rasanya
|
ad hum.
|
= ad humectandum
|
= untuk pembasah
|
ad libit.
|
= ad libitum
|
= sesukanya
|
ad nucha.
|
= ad nucham
|
= di tengkuk
|
ad oll.alb.
|
= ad ollam albam
|
= dalam pot yang putih
|
ad oll.gris.
|
= ad ollam griseam
|
= dalam pot kelabu
|
ad scat.eleg.
|
= ad scatulam elegantem
|
= dalam doos yang baik
|
ad scat.ordin.
|
= ad scatulam ordinariam
|
= dalam doos biasa
|
ad us.ext.
|
= ad usum externum
|
= dalam pemakaian luar
|
ad us.int.
|
= ad usum internum
|
= dalam pemakaian dalam
|
ad us.prop.
|
= ad usum propium
|
= untuk dipakai sendiri
|
ad vitr.prop.
|
= ad vitrum album
|
= dalam botol putih
|
ad vitr.ampl.
|
= ad vitrum amplum
|
= dalam botol mulut lebar
|
ad vitr.fusc.
|
= ad vitrumfuscum
|
= dalam botol coklat
|
ad vitr.nigr.
|
= ad vitrum nigrum
|
= dalam botol hitam
|
adh.
|
= adhibere
|
= gunakan
|
adhib.
|
= adhiberatur
|
= digunakan
|
aeq., aequab
|
= aequalis
= aequabilis
|
= sama
= homogen
|
agit.
|
= agitatio
|
= gojog
|
aggred.febr.
|
= aggrediente febre
|
= pada waktu panas
|
alt.hor.
|
= alternis horis
|
= tiap jam
|
applic.
|
= applicatur
|
= digunakan
|
applic.
|
= applicandum
|
= untuk digunakan
|
apt.
|
= aptus
|
= cocok, sesuai
|
aq. bisdest.
|
= aqua bisdestillata
|
= air suling dua klai
|
aq. bull.
|
= aqua bulliens
|
= air mendidih
|
aq. coct.
|
= aqua cocta
|
= air direbus
|
aq. comm.
|
= aqua communis
|
= air biasa
|
aq. dest.
|
= aqua destillata
|
= air suling
|
aq. ferv.
|
= aqua fervida
|
= air panas, 85° - 95°
|
aq. glycer.
|
= aqua glycerinate
|
= air gliserin
|
aq. l.c.
|
= aqua laurocerasi
|
= air lauroserasi
|
aq. min. aer.
|
= aqua mineralis aerophora
|
= air mineral mengandung gas
asam arang (CO2)
|
aq. sacch.
|
= aqua saccharata
|
= air gula
|
aq. steril
|
= aqua sterilisata
|
= air steril
|
b.d.d.c.
|
= bis de die cochlear
|
= dua kali sehari sekian
sendok makan
|
baln.
|
= balneum
|
= tangas
|
baln. aren.
|
= balneum arenae
|
= tangas pasir
|
baln. mar.
|
= balneum mariae
|
= tangas air
|
baln. vap.
|
= balneum vaporis
|
= tangas uap
|
bid.
|
= biduum
|
= waktu dua hari
|
b. in d.
|
= bis in die
|
= 2 x sehari
|
bol.
|
= bolus
|
= argillo, sejenis tanah
|
bol.
|
= boli
|
= peluru, pil yang besar
|
c.
|
= cum
= cochlear
|
= dengan
= sendok
|
cc.
|
= centimetrum cubicum
|
= sentimeter kubik
|
cal.
|
= calore
|
= karena panas
|
calef.
|
= calefac
|
= panasi
|
Calid.
|
= calidus
|
= panas, 60° - 70°
|
cap.
|
= capsul
|
= kapsul
|
caps.gel.el
|
= capsulae gelatinose
elasticae
|
= kapsul gelatin
lemak
|
caps.gel.op.
|
= capsulae gelatinose
operculatae
|
= kapsul gelatin
dengan tutup
|
caut.
|
= caute
|
= hati-hati
|
cav.
|
= cave
|
= awas
|
cer.
|
= cera
|
= malam, lilin
|
chart.cer.
|
= charta cerata
|
= kertas berlilin
|
chart.par.
|
= charta paraffinata
|
= kertas paraffin
|
ciaoi.
|
= cinnamomi
|
= manis jangan
|
citiss.
|
= citissime
|
= sangat segera
|
larify.
|
= clarification
|
= dijernihkan
|
claud.
|
= claudere
|
= tutup (menutup)
|
claus.
|
= clausus
|
= tertutup
|
clysm.
|
= clysma
|
= lavemen
|
cochl.,cth., c.
|
= cochlear
|
= sendok makan
|
cochleat.
|
=
cochleatim
|
=
sendok makan demi sendok
makan
|
cois.,comm.
|
= communis
|
= biasa
|
col.
|
= cola
|
= menyari
|
colat.
|
= colatura
|
= sarian (sari),
kolatur
|
c.coll.ampl.
|
= cum collo amplo
|
= dengan leher lebar
|
collut.
|
= collutorium, collutio
|
= cuci mulut
|
collyr.
|
= collyrium
|
= cuci mata
|
co.,comp.,cps.,cpt.
|
= compositus
|
= majemuk
|
conc.
|
= concentratus
|
= pekat
|
consp.
|
= consperge
|
= taburkan
|
coq.
|
= coque
|
= rebus
|
coq.ad. col.
|
= coque ad colaturam
|
=
rebus sampai memperoleh
sari
|
coq.et inf.
|
= coque et infunde
|
= rebus dan disari
|
coq.s.q.aq.ad
col. 300
|
= coque sufficiente
quantitae aquae ad
colaturam grammatum
trecentorum
|
=
rebus dengan air secukupnya
sampai diperoleh sarian 300
gram
|
crass.
|
= crassitudo
|
= tebal
|
cyath.
|
= cyathus
|
= gelas beker anggur
|
d.in. dim.
|
= da in dimidio
|
= berilah separonya
|
d.in 2plo
|
= da in duplo
|
= berilah dua kalinya
|
d.in 3plo
|
= da in triplo
|
= berilah tiga
kalinya
|
d.in 4plo
|
= da in quadruplo
|
= berilah empat
kalinya
|
d.c.
|
= durante coenam
|
= waktu makan
|
d.c.form.
|
= da cum formula
|
= berilah dengan
formulanya
|
d.d.
|
= de die
|
= sehari
|
d.s.s.
|
= detur sub sigillo
|
= berikan dalam segel
|
d.s.s.ven.
|
= da sub signo veneni
|
= berilah dengan
tanda racun
|
d.t.d.
|
= da tales doses
|
= berilah sekian
takaran
|
deb.spiss.
|
= debita spissitudo
|
= tebal yang diminta
|
decant.
|
= decantha
|
= tuangkan
|
dep.
|
= depone
|
= letakkan
|
dep.
|
= depuratus
|
= dimurnikan
|
des.
|
= desodoratus
|
= dibuat todak berbau
|
desinf.
|
= desinficiens,
= desinfectans
|
=
disucihamakan
=
bahan pencuci hama
|
dext.
|
= dexter
|
= kanan
|
dil.
|
= dilutes, dilutio
|
= encer, diencerkan
|
dim.
|
= dimidius
|
= separonya
|
disp.dos.tal
|
=
dispensa doses tales
|
= berilah sekian
takaran
|
div.in p.aeq.
|
= divide in partes aequales
|
=
bagilah dalam bagian yang
sama
|
don.
|
= donec
|
= hingga
|
ebull.
|
= ebullition
|
= pendidihan
|
Ed. alt.
|
= Editio alter (altera)
|
= edisi kedua
|
elaeos.
|
= elaeosaccharum
|
= gula berminyak
|
emuls.
|
= emulsum
|
= emulsi
|
enem.
|
= enema
|
= lavemen
|
epith.
|
= epithema
|
= compres
|
evap.
|
= evaporetur, evapora
|
= diuapkan, uapkan
|
exactiss.
|
= exactissime
|
= sangat teliti
|
exhib.
|
= exhibe
|
= berilah
|
expr.
|
= expression, exprimatur,
Exprpime
|
=
penekanan, ditekan,
tekanlah
|
ext. s. alut
|
= extende supra alutam
|
=
oleskan pada kulit yang
lunak
|
ext. s. cor
|
= extende supra corium
|
=
oleskan pada kulit yang
keras
|
ext.ut.
|
= externe utendum
|
= untuk dipakai
diluar
|
extr.aeth.
|
= extractum aethereum
|
= ekstrak terbuat
dengan eter
|
extr.aquos.
|
= extractum aquosum
|
= ekstrak terbuat
dengan air
|
extr.fl.
|
= extractum fluidum
|
= ekstrak cair
|
extr.liq.
|
= extractum liquidum
|
= ekstrak cair
|
extr.sicc.
|
= extractum siccum
|
= ekstrak kering
|
extr.spiss.
|
= extractum spissum
|
= ekstrak kental
|
f.
|
= fac, fiat, fiant
|
= buat, dibuat
|
f.c.const.apt.
|
= fac cum constituente apto
|
=
buat dengan bahan pengisi
yang cocok
|
f.c.aq.dest.emuls.
|
= fac cum aqua destilata
emulsum
|
=
buat dengan air suling suatu
emuls
|
f.c.vehic.apt.
|
= fac cum vehiculo apto
|
=
buat dengan bahan pembawa
yang cocok
|
f.l.a.
|
= fac lege artis
|
= buat menurut seni
|
far.
|
= farina
|
= tepung
|
filtr.
|
= filtra, filtretur
|
= saring, disaring
|
fl.
|
= flores
|
= bunga
|
fl.
|
= flesh
|
= botol
|
fol.
|
= folia
|
= daun
|
form.
|
= forma, forme(n)tur
|
= bentuk, dibentuk
|
form.
|
=
formula
|
= resep
|
frig.
|
= frigidus
|
= dingin
|
g.,grm.
|
= gramma
|
= gram
|
gr.
|
= granum
|
= ± 65 mg, grein
|
garg.
|
= gargarisma
|
= obat kumur
|
gi. ar.
|
= gummi arabicum
|
= gom Arab
|
gm. ar
|
= gummi arabicum
|
= gom Arab
|
gran.
|
= granulum
|
= butir
|
gross.
|
= grosse
|
= kasar
|
gtt.
|
= guttae
|
= tetes
|
gutt.ad.aur.
|
= guttae ad aures
|
= tetes telinga
|
guttat.
|
= guttatim
|
= tetes demi tetes
|
h.
|
= hora
|
= jam
|
h.m.
|
= hora matutina
|
= pagi-pagi
|
h.xa mat.
|
= hora decima matutina
|
= jam 10 pagi
|
h.s.
|
= hora somni
|
= pada waktu mau
pergi tidur
|
h.u.spat.
|
= horae unius spatio
|
= setelah 1 jam
berlalu
|
h.v.
|
= hora vespertina
|
= malam
|
haust.
|
= haustus
|
= diminum sekaligus
|
hor.intern.
|
= horis intermediis
|
= dalam jam antara
|
hui.form.
|
= huius formulae
|
= dari resep ini
|
i.m.m.
|
= in manu medici
|
= ditangan dokter
|
in 2 vic.
|
= in duabus vicibus
|
= dalam dua kali
|
in 3 vic.
|
= in tribus vicibus
|
= dalam tiga klai
|
inf.
|
= infunde, infusum
|
= sari, sarian
|
inj.hypod.
|
= injectio hypodermica
|
= injeksi di bawah
kulit
|
inj.subc.
|
= injectio subcutanea
|
= injeksi di bawah
kulit
|
instill.
|
= instilla
|
= teteskan
|
intr.d.sum.
|
= intra diem sumendum
|
= diminum dalam
sehari
|
iter.
|
= iteretur, iteratio
|
= diulang, ulangan
|
jej.
|
= jejune
|
= perut kosong
|
l.a.
|
= lege artis
|
= menurut aturan seni
|
lag.gutt.
|
= lagena guttatoria
|
= botol tetesan
|
lag.orif.ampl.
|
= lagena orificio amplo
|
= botol mulut besar
|
lat.
|
= latitudo
|
= lebarnya
|
lav.. ophth.
|
= lavamentum
ophthalmicum
|
= cuci mata
|
len.cal.
|
=
leni calore
|
= dengan panas lemah
|
lib.
|
= liberatus
|
= dilepas
|
ligand.
|
= ligandus
|
= harus diikat
|
liq.
|
= liquidus
|
= cair
|
lit.or.
|
= litus oris
|
= tutul mulut
|
loc.aeg.
|
= locus aeger
|
=
pada tempat yang sakit
(luka)
|
loc.dol.
|
= locus dolens
|
= tempat terasa sakit
|
long.
|
= longitudo
|
= panjangnya
|
lot.
|
= lotio
|
= air cuci
|
lot.
|
= lotus
|
= dicuci
|
m.
|
= mane
|
= pagi-pagi
|
m.et.v.
|
= mane et vespere
|
= pagi-pagi dan malam
|
m.f., m.s.f.
|
= misce fac
|
= campur, buat
|
m.f.mass. e qua
form.pil.
|
= misce fac massam e qua
forma pilulas
|
=
campur, buat masa dan
bentuklah menjadi pil
|
m.i.
|
= mihi ipsi
|
= untuk diri sendiri
|
magn.
|
= magnitudo
|
= besarnya
|
merid.
|
= meridiem
|
= tengah hari
|
mg, mgr.,mG.
|
= miligramma
|
= miligram
|
mixt.
|
= mixture
|
= campuran
|
ne iter.,N.I.
|
= ne iteretur
|
= tidak diulang
|
no.
|
= nomero
|
= sejumlah
|
nud.tert.
|
= nudius tertius
|
= kemarin dulu
|
o. ¼.h.
|
= omni quarta hora
|
= tiap ¼ jam
|
o. ½.h.
|
= omni dimidia hora
|
= tipa ½ jam
|
o.h.
|
= omni hora
|
= tiap jam
|
o. 11/2.h.
|
= omni sesqui hora
|
= tiap 11/2 jam
|
o.m.
|
= omni mane
|
= tiap pagi
|
o.n.
|
= omni nocte
|
= tiap malam
|
oll.alb.
|
= olla alba
|
= pot putih
|
oll.grise.
|
= olla grisea
|
= pot kelabu
|
oll.nigr.
|
= olla porcellana
|
= pot hitam
|
oll.porc.
|
= olla porcellanea
|
= pot porselin
|
op.aq.
|
= ope aquae
|
= dengan tambahan air
|
opt.
|
= optimus
|
= sangat baik
|
1/3
|
= pars tertia
|
= sepertiga
|
¼
|
= pars quarta
|
= seperempat
|
1/5
|
= pars quinta
|
= seperlima
|
1/6
|
=
pars sexta
|
= seperenam
|
p.d.sing.
|
= pro dosi singulari
|
= untuk dosis tunggal
|
P.I.M.
|
= periculum in mora
|
=
berbahaya bila ditahan
(ditunda)
|
p.p.
|
= pro pauper
|
= untuk si miskin
|
p.p.p.
|
= pulvis pro pilulis
|
=
campuran sama banyak
Succus dan Radix Liquiritiae
|
part.dol.
|
= parte dolente
|
= pada bagian yang
sakit
|
past.dentifr.
|
= pasta dentifricia
|
= pasta gigi
|
paul.
|
= paulum, paulatim
|
=
sedikit, sebagian demi
sebagian
|
p.c.
|
= post coenam
|
= setelah makan
|
per.in mora
|
= periculum in mora
|
= berbahaya bila
ditunda
|
per vic.
|
= per vices
|
= sebagian demi
sebagian
|
pil.
|
= pilula
|
= pil
|
pond.
|
= pondus
|
= berat
|
pon.aur.
|
= pone aurem
|
= di belakang telinga
|
pot.
|
= potio
|
= minuman
|
p.p.,praec.
|
= praecipitatus
|
= berat
|
p.r.n.
|
= pro re nata
|
= bila diperlukan
|
prand.
|
= prandium
|
= sarapan (makan
pagi)
|
pulv.
|
= pulvis, pulveratus
|
= serbuk, dibuat
serbuk
|
pulv.adsp.
|
= pulvis, adspersorius
|
= serbuk tabor
|
pulv.gross.
|
= pulvis grossus
|
= serbuk kasar
|
pulv.subtil.
|
= pulvis subtilis
|
= serbuk halus
|
pulv.sternut.
|
= pulvis sternutatorius
|
=
serbuk untuk hidung
(disedot biar bersin)
|
pyr.
|
= pyxis
|
= dos
|
q.
|
= quantitas, qui, quae
|
= banyaknya, yang,
itu
|
q.l.
|
= quantum libet
|
= banyaknya,
sesukanya
|
q.pl.
|
= quantum placet
|
= banyaknya sesukanya
|
q.s.
|
= quantum sufficit, satis
|
= banyaknya sesukanya
|
quam min.pot.
|
= quam minima potest
|
= sedikit mungkin
|
quar.sing.
|
= quarum singulae
|
= selalu satu
|
R.,/Rp.,Rcp.
|
= Recipe
|
= ambillah
|
rec.
|
= recens
|
= baru (segar)
|
rec.par.
|
= recenter paratus
|
= dibuat baru
|
reiter.
|
= reiteretur
|
= dibuat ulangan baru
|
rem.
|
= remanentia
|
= sisa
|
rep.
|
=
repatatur
|
= diulang
|
s.
|
= signa
|
= tanda
|
s.a.
|
= secundum artem
|
= menurut seni
|
s.d.d.c.
|
= semel de die cochlear
|
=
sekali sehari sekian sendok
makan
|
s.q.
|
= sufficiente quantitae
|
= dengan jumlah yang cukup
|
ss
|
= semis, semissis
|
= separo
|
sacc.chart.
|
= sacculus chartaceus
|
= kantong kertas
|
scat.
|
= scatula
|
= dos
|
si neccess.sit
|
= si neccesse sit
|
= bila perlu
|
si op. sit
|
= si opus sit
|
= bila perlu
|
sine add.aq.
|
= sine additione
|
= tanpa penambahan
air
|
sin.confect.
|
= sine confectione
|
= tanpa bungkus asli
|
sol., solute
|
= solutio
|
= larutan
|
solv.
|
= solve
|
= larut
|
steril.
|
= sterilisatus
|
= disterilkan
|
sum.
|
= sume, sumatur,
sumendum
|
=
minum, diminum, untuk
diminum (diambil)
|
sup.
|
= super
|
= atas
|
supr.
|
= supra
|
= atas
|
tab.
|
= tablet
|
= tablet
|
ter in d.
|
= ter in die
|
= 3 kali sehari
|
ter.
|
= tere
|
= gosok
|
tct.,tinct.,tra.
|
= tinctura
|
= tingtur
|
trit.
|
= tritus, a, um
|
= gerus
|
u.c.
|
= usus cognitus
|
= pemakaian tahu
|
u.e.
|
= ususu externus
|
= dipakai unutk luar
|
u.i.
|
= usus internus
|
= dipakai untuk dalam
|
u.n.
|
= usus notus
|
= pemakaian tahu
|
u.v.
|
= usus veterinarius
|
=
pemakaian unutk
kehewanan
|
vesp.
|
= vespere
|
= malam
|
vit.ov.
|
= vitellum ovi
|
= kuning telur
|